“Tarla ucuz, sofra ateş pahası: Kim kazanıyor?”

Gaziantep İl Başkanı Murat Üzümcü, hal yasası ve tarım ürünlerinde yaşanan fiyat farklılıklarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Üzümcü, kamuoyunun beklentilerini gündeme getirerek, “Bir gün çıkıp gelecek, tüm sorunlarımızı çözecek mi?” sorusunu yöneltti.

TÜKETİCİNİN BEKLENTİSİ

Üzümcü, vatandaşların tarla ile pazar ya da market fiyatları arasındaki uçurumun kapanmasını beklediğini vurguladı: “Meyve ve sebze üreticiden çıkar, şehir hallerinden geçer, pazara ulaşır. Bu süreçte fiyat her adımda katlanır.”

HAL DIŞINDAKİ ÜRÜNLER

Üzümcü, hal kapsamı dışında kalan temel gıdaları sıralayarak, tüketici ile üretici arasındaki farklara dikkat çekti: “Buğday, arpa, mısır, yağlık ayçiçeği, pirinç, süt, peynir, tereyağı gibi ürünler halden geçmez. Çiftçiden 13 TL’ye alınan süt, sanayide 17,15 TL maliyetle işleniyor. Kaşar peyniri 220 TL yerine 300 TL, kültür peyniri 95 TL yerine 160 TL’ye satılıyor.”

HAL YASASI YETERLİ OLACAK MI?

Üzümcü, hal yasasının sınırlı etkisi olabileceğini belirtti: “Hal yasası tüketici lehine düzenlense bile yalnızca meyve ve sebze fiyatlarını sınırlı ölçüde etkiler. Süt, buğday, mısır gibi hal kapsamı dışında kalan ürünlerde fiyat farkları devam eder.”

FİYATLARIN BELİRLENİŞİ

Üzümcü, fiyatların ürün borsaları üzerinden belirlendiğini ve spekülasyon, stokçuluk, döviz hareketleri veya ithalat politikalarıyla şişirildiğini söyledi. “Geçen yıl tüccar, çiftçiden buğdayı 7 TL’ye aldı, 11 TL’den üretime girdi. Çiftçi zarar ederken ekmek pahalandı. Ayçiçeği ve mısır düşük fiyata alınır, stoklanır, döviz veya yurtdışı fiyat artışı bahane edilerek yağ fiyatı yükselir. Arpa spekülasyonla yem fiyatını artırır, et pahalanır. İthalatta ise kazanan aracılar oldu.”

ÇÖZÜM: BİRLİKTE ÜRETİM MODELİ

Üzümcü, tek çözümün hal yasasına bel bağlamak olmadığını vurguladı: “Tüm tarım ve hayvancılık üretiminde Birlikte Üretim Modeli hayata geçirilmelidir. Devlet, kooperatifler aracılığıyla üreticiyle ortak olacak, girdileri sağlayacak ve mahsulü alacak. Kooperatifler, merkez birlik çatısı altında fiyatları denetleyecek. Böylece tüketici ucuz ürün alacak, çiftçi daha fazla kazanç sağlayacak.”

Üzümcü, modelin ayrıca üretimi, istihdamı ve verimliliği artıracağını, maliyetleri düşüreceğini ve sağlıklı gıda ile toplumun yaşam kalitesini yükselteceğini belirtti: “Çocuklarımız proteine ulaşacak, sağlık harcamaları azalacak, çiftçi kredi ve faiz yükünden kurtulacak, aracılara mahkum olmayacak.”